Devlet memurları şirket kurabilir mi?

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu (“Kanun”) ile devlet memurlarının görevlerine ilişkin olarak birtakım ödevler, haklar ve yükümlülükler düzenlenmiştir. Bu kapsamda devlet memurlarından beklenen yükümlülükler olduğu gibi yapmasının yasaklı olduğu faaliyetler de vardır.

Bu yazımızda, devlet memurunun Kanun kapsamında memuriyet dışında hangi tür kazançlar elde edip edemeyeceği konusuna ilişkin olarak şirket kurma ya da bir şirkete ortak olabilmesine değinilecektir.

Kanun’un “Ticaret ve Diğer Kazanç Getirici Faaliyetlerde Bulunma Yasağı” başlıklı 28. maddesi uyarınca devlet memuru:

İlgili hükümler değerlendirildiğinde memurların memuriyet alanında verimli olarak çalışması ve maddi zarara uğramamaları hedeflenmiştir.

 

Devlet Memurları ne tür şirket kuramaz?

Devlet memurları tarafından kurulması yasak olan şirketler şöyledir:

 

Komandit ve kollektif şirket

Komandit şirket açısından sorumluluğu sınırlı olmayan ortaklara komandite, sorumluluğu sınırlı olan ortaklara komanditer ortak denmektedir. Açıkça hükümde görüleceği üzere, devlet memurları komandit şirkette komandite ortak olamazlar.

Ancak devlet memurlarının komanditer ortak olamayacağına ilişkin Kanun’da herhangi bir düzenleme bulunmamaktadır. Bu sebeple devlet memurları komanditer ortak olabilmekte fakat kural olarak komandit şirketin yönetim ve denetiminde görev alamamaktadırlar.

Ticaret Kanunu’nun ilgili maddesindeki tanıma göre kollektif şirket, ticari bir işletmeyi bir ticaret unvanı altında işletmek amacıyla gerçek kişiler arasında kurulan şirket türüdür.

Kollektif şirket ticaret unvanı altında işletme amacı taşıyan bir şirket türü olduğundan devlet memuru tarafından kurulması mümkün değildir. Ayrıca, Kanun hükmüne göre açıkça devlet memurları kollektif şirkete ortak olamazlar.

 

Adi Şirket

Adi şirketlerde şirket ile ilgili kararların alınması bakımından kararların oybirliği ile alınması gerekmektedir. Bir diğer deyişle, şirketin temsilinde ve idaresinde kural olarak bütün ortaklar söz sahibidir.

Hal bu iken, bir ticari işletmenin tamamen olmasa da kişinin kendisi adına işletmesi sebebi ile tacir sayılması devlet memurlarının bu tür şirketlere ortak olamaması için yeterlidir.

 

Devlet memurları ne tür şirket kurabilir?

Devlet memurları tarafından kurulması yasak olmayan şirketleraşağıdaki gibidir:

 

Anonim Şirket

Kanun’da devlet memurlarının anonim şirket kuramayacağına ilişkin bir düzenleme bulunmamaktadır. Böylece memuriyet görevini sürdürmekte olan bir devlet memuru aynı zamanda anonim şirkette ortak olabilecektir.

Anonim şirket ortaklarının, şirketin idare ve temsili konusunda doğrudan yetkileri yoktur. Unutulmamalıdır ki, memur anonim şirket ortağı olabilir fakat şirketin yönetim veya denetiminde görev alamaz.

 

Limited Şirket

Devlet memurları limited şirket ortağı olabilirler. Devlet memurunun limited şirketin yönetim ve denetimine yönelik herhangi bir görev üstlenmemek koşulu ile ortak olmasında bir sakınca yoktur.

Öte yandan limited şirket açısından şirketi temsil ve idare edecek olanların sözleşmede belirtilmiş olması gerekir. Bu halde, devlet memuru şirketin temsilini yapan kişiler arasında yer almamalıdır.

 

Kooperatif Şirket

Kooperatif şirket yönünden devlet memurlarının şirkete ortak olamayacağına yönelik olarak açık bir hüküm bulunmamaktadır. Bu sebeple devlet memurları, anonim ve limited şirket ortağı olabileceği gibi kooperatif şirket ortağı da olabilirler.

Devlet memuru kooperatif şirketin yönetimine ve denetimine yönelik olarak görev alamaz ve şirketin temsilciliğini üstlenemez. Ayrıca kooperatif şirket yapısının, ortakların ekonomik menfaatlerini koruma eğilimi göstermesi memurun maddi zarara uğrama ihtimalini azaltmaktadır.

Sonuç olarak; devlet memuru Kanun kapsamında memuriyet dışında söz konusu şirketin yönetim ve denetim görevlerinde yer almamak şartı ile kazanç elde etmek için komandit şirkette komanditer ortak; anonim, limited ve kooperatif şirketlerde kurucu veya ortak olabilmektedir.

 

Paraşüt'ten ön muhasebeye dair pratik çözümler

Gelelim şirket kurulumundan sonraki aşamaya... Kanun'da belirtilen şartlara uyarak şirketinizi kurdunuz; sıra finansal işlemlerinizin kolayca takip ve kontrolünde. Bir ön muhasebe programı ile ihtiyaç duyacağınız tüm işlemlerde Paraşüt olarak yanınızda olduğumuzu hatırlatmak isteriz.

Henüz Paraşüt abonesi değilseniz, hemen şimdi hesap oluşturarak uygulamamızı 14 gün ücretsiz deneyebilirsiniz.