Ticaret unvanı nedir, nasıl alınır?

 

Ticaret unvanı nedir?

Ticaretle uğraşan kişilerin (tacirlerin) iş ve işlemlerini yaparken kullandıkları isimlere ticaret unvanı denir. Türk Ticaret Kanunu’na göre her tacirin ticaret unvanı olması ve işletmesiyle alakalı tüm işlemleri bu unvan ile gerçekleştirmesi zorunlu bir süreçtir.

Şahıs ya da sermaye şirketi ayrımı olmaksızın tüm şirketlerin bu kurala uyması gerekir. Yine Türk Ticaret Kanunu’na göre, unvanın usulüne uygun bir şekilde alınması ile birlikte tüm kullanım hakları tacire aittir.

Ticaret unvanı ile tacirler; işletmesine ilişkin tüm işlemleri gerçekleştirmek, aynı zamanda senet ve evraklarını da belirlediği ticaret unvanı ile imzalamak durumundadır. Firma unvanı tacirin tercihine göre Türkçe bir isimde veya yabancı dilde alınabilir.

 

Ticaret unvanı nasıl alınır?

Ticaret unvanı alırken dikkat edilmesi gereken birçok farklı kriter var. Bunlardan en önemlisi, ticaret unvanını belirlerken daha önce herhangi bir sicil müdürlüğünde tescil edilmemiş bir unvan seçilmesi ve bu unvanın diğer ticaret unvanlarından farklı olmasıdır.

Belirlediğiniz ticaret unvanının tüm kriterleri karşıladığından emin olmak için Ticaret Sicil Gazetesi'nden unvanınızı sorgulayabilirsiniz.

 

Ticaret unvanı tescili nasıl yapılır?

Her tacir şirketinin açıldığı günden itibaren 15 gün içerisinde seçmiş olduğu şirket unvanını ve işletmesini, işletme merkezinin bulunduğu yerde Ticaret Tescil Müdürlüğüne tescil ettirmelidir.

Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre alınmış ve belirtildiği gibi tescil edilmiş ticaret unvanını yalnızca sahibinin kullanma hakkı vardır. Kolektif şirketlerde ise ortakların tamamının ya da en az birinin adı ve soyadı, şirket ve şirket türünü gösterecek bir ibare bulunması gerekir.

Ticaret unvanı tescilinin bir diğer önemi de şudur; hem tescil edilmiş hem de ilan edilmiş ticaret unvanı, Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre korunur. Ticaret unvanı tescil edilmemiş tacirler ise yalnızca haksız rekabet hükümlerine göre korunma hakkı elde edebilir.

Tescil işlemleri için Ticaret Sicil Müdürlüğünde istenen belgeler aşağıdaki gibidir:

 

Gerçek kişi ticaret unvanı nedir?

Gerçek kişi ticaret unvanı, tacirlerin büyük harfle yazılmış, kısaltılmamış adı ve soyadından oluşur. Gerçek kişi ticaret unvanı alırken ad ve soyada uygun ekler yapılabilir. Tabii ticaret unvanı oluştururken daha önce tescil edilmiş unvanlardan farklı olması ve diğer unvanlardan açıkça ayıran ekler yapılması önemlidir.

Gerçek kişi ticaret unvanı nasıl olmalı diye merak ediyorsanız bir örnekle göstermek isteriz; “Ali Bayram Şekerlemeleri” gerçek kişi ticaret unvanı için uygun bir örnektir.

Bir tacir gerçek kişi ticaret unvanı oluştururken şu maddelere dikkat etmelidir:

Çekirdek:Tacirin gerçek kişi ticaret unvanının çekirdeği tacirin kendi adı ve soyadıdır. Kanunen adı ve soyadı kısaltılmadan aynen yazılmalıdır.

Ekler:Gerçek kişi ticaret unvanına yapılacak olan ekler zorunlu ve isteğe bağlı olarak ikiye ayrılır:

Zorunlu ekler:Gerçek kişi ticaret unvanı alırken ad ve soyadın kullanılmasının zorunlu olduğundan bahsetmiştik. Ancak benzer sicil çevresinde daha önce aynı isimle tescil edilmiş bir unvan varsa, bu durumda ikinci tescil talep eden tacirin adı ve soyadına zorunlu bir ek getirilmesi gerekir. Yani mutlaka birinci unvandan ikinci unvanı ayıran bir ibare olmalıdır.

İsteğe bağlı ekler: Tacir çekirdek unvanına zorunluluk olmasa dahi isteğe bağlı olarak ek getirebilir.

 

Tüzel kişi ticaret unvanı nedir?

Tüzel kişi ticaret unvan alırken, farklı bir hüküm veya kural olmadığı sürece tacirler ticaret unvanlarını istedikleri şekilde alabilirler. Tüzel kişilerde, limited şirketler ve kooperatif şirketler, unvanlarının sonuna “Anonim Şirket” , “Kooperatif”, “Limited Şirket” ibarelerini eklemek zorundalar. Ancak bu şekilde tüzel kişi tacirlerin ticaret unvanları oluşturulmuş olur.

Örneğin, Organik Tarım Anonim Şirketi veya Organik Tarım Limited Şirketi gibi. Holding veya yatırım ortaklığı olan anonim şirketlerde ise holding veya yatırım şirketi sözcüğüne yer vermek gereklidir; ek olarak limited şirket ve kooperatif şirket kelimelerine de yer verilmesi gereklidir.

Bu şirketlerin ticaret unvanlarında gerçek bir kişinin adı veya soyadı varsa, şirket türünü belirten ibareler kısaltılarak yazılmaz. Yani; Ali Bayram Şekerlemeleri A.Ş. şeklinde değil, Ali Bayram Şekerlemeleri Anonim Şirketi şeklinde yazılabilir. Aynı durum limited şirketleri de kapsar.

Resmi Gazete’de yayınlanan ticaret unvanı tebliğinde, seçilen ticaret unvanına “Türk”, “Türkiye”, “Cumhuriyet” ve “Milli” kelimeleri yalın, sade ve eksiz olarak yalnızca Bakanlar Kurulu kararıyla konulabilir.

Şayet bu ibarelerin, ticaret unvanında kullanılması zorunlu olan gerçek kişinin ad veya soyadında kullanılması halinde, Bakanlar Kurulu kararı aranmaz.

 

Ticaret unvanının korunması

Usulüne göre tescil edilmiş ve ilan edilmiş ticaret unvanını kullanma hakkı yalnızca sahibinindir. Ticaret unvanı birçok farklı düzenleme kapsamında korunur.

Bu düzenlemelerden ilki şu şöyle: ticari dürüstlüğe aykırı bir şekilde ticari unvanın başkası tarafından kullanılması halinde, hak sahibi bu durumun tespitini, yasaklanmasını, unvanın değiştirilmesini, silinmesini, gerekirse araçların ve malların imhasını, zarar oluştuysa, zarara göre maddi ve manevi tazminat isteyebileceği belirlenmiştir.

 

Ticaret unvanının devri

Ticaret unvanını devretmek için belirli prosedürleri takip etmek gereklidir. İlk olarak ticaret unvanının devri, sadece ticari işletme ile birlikte olabilir. Yani ticaret unvanı işletmeden ayrı olarak bir başkasına devredilemez.

İşletmeyi devralan kişi, unvanı aynen kullanma hakkını elinde bulundurur. Tacir, işletmesini devrettikten sonra yeni bir işletme açarsa, eski ticaret unvanını aynı şekilde kullanamaz. Mutlaka diğer ticaret unvanından ayırt edilebilen bir ek getirmek zorundadır.

 

Ticari işletmeye yeni ortak girmesi veya ayrılması durumunda ne yapılmalıdır?

(image: ticaret_unvani_parasut.webp Alt: Ticaret Unvanında Yeni Ortaklık Title: Ticaret unvanında yeni ortaklık)

Ticari işletmeye yeni bir ortak girmesi veya ayrılması durumunda, unvan aynı kalabilir. Unvanda adı bulunan ortağın, ortaklıktan ayrılması halinde ortağın yazılı onayı ile ismi unvanda kalabilir. Ortaklardan birinin vefat etmesi durumunda ise kişinin adının unvanda kalabilmesi için mirasçılardan yazılı onay talep edilmesi gerekir.

 

Ticaret unvanı seçerken dikkat edilmesi gerekenler

Ticaret unvanı seçerken herhangi bir sorunla karşılaşmamak ve geçerli bir unvan ile ticaret hayatına başlamak için dikkat edilmesi gereken hususlar şu şekilde:

Öncelikle belirlediğiniz ticaret unvanının başka bir işletme tarafından daha önce tescillenip tescillenmediğini öğrenmek için Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi Müdürlüğü web sitesine giriş yapıp ‘sorgulama’ bölümünden Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın ticaret unvanı veri tabanları kısmından kontrol edebilirsiniz.

Girişiminize isim seçerken dikkat etmeniz gereken tüm detaylar, girişiminizin fikir aşamasından çıkış aşamasına kadar doğru adımlarla ilerlemeniz için önemli adımlardan biridir. Ticaret unvanını yabancı dilde de belirleyebilirsiniz. İşletme konusu ve işletme türü Türkçe olmak şartıyla ticaret unvanı özgürce belirlenebilir.

Ticaret sicilinden silinmiş bir ticaret unvanının, yeniden kullanılabilmesi için en az beş yıl geçmesi gerekir. Silinmesi üzerinden beş yıl geçmemiş ticaret unvanı başka bir tacir tarafından tescil edilemez.

Ticaret unvanınızı aldıktan ve tüm resmi işlemleri başlattıktan sonra, ticari hayatınızı kolaylaştıracak tüm ön muhasebe ihtiyacınız için bulut tabanlı ön muhasebe programı Paraşüt yanınızda!

İşletmenizin finansal operasyonunu kolaylıkla yönetmenizi sağlayan özellikler; fatura, tahsilat, raporlama operasyonu ve e-ticaret entegrasyonu ile Paraşüt işinizi kolaylaştırır, siz de rahatlıkla işletmenizi büyütmeye odaklanırsınız.

Hemen 14 gün ücretsiz deneme hesabı oluşturun.