2024 vergi numarası sorgulama nasıl yapılır?

Türkiye’de vergisel işlemlerini yönetmek ve takip etmek isteyen mükellefler, vergi numarası ile birçok önemli işlemini kolaylıkla yapabiliyor. 2024 yılında bilgiye hızlı, pratik ve güvenilir yöntemle ulaşabilme gerekliliğine karşılık bulan interaktif vergi sistemi, kullanıcılarına yazımızda bahsettiğimiz kolaylıkları sağlıyor. 

Vergi numarası ya da tam adıyla vergi kimlik numarası, vergi mükellefi gerçek ve tüzel kişilerin kamu kurumlarında vergi öderken kullandıkları 10 haneli numaradır. Kişi veya kuruma özgü (başka kişi ya da kurumlar tarafından kullanılamayan) bu numara, yapılan hareketlerin kayıt altına alınması ve incelenebilmesi amacıyla kullanılır.

Kişi ve kurumlara vergi doğuran işlemlerin takibi için, ülkemizde vergi numarası alınması zorunludur. Eğer şahıs şirketleri bulunmuyorsa gerçek kişilerin bankalarla sürdürdükleri finansal işlemlerde T.C. kimlik numarası ile ticari işlemlerde bulunması ve ticari hesap yönetmesi söz konusu değildir. Vergi kimlik no.nun en sık kullanıldığı iş ve prosedürler ise şunlardır:

Vergi kimlik numarası almak isteyen gerçek kişiler nüfus cüzdanlarının aslı ya da noter tasdikli fotokopisiyle, tüzel kişiler ise kuruluş sözleşmesi ve/veya tescil talepnamesi ile birlikte iş yerinin bulunduğu bölgedeki vergi dairesine başvurup kimlik bilgilerini kuruma ibraz ederek vergi kimlik numaralarını alabilirler. e-Devlet üzerinden de vergi numarası sorgulama, kayıt olma işlemlerinizi yapabilirsiniz.

Ülkemizde ikamet eden ve vergilendirmeye tabi işlemler yapmak isteyen yabancı uyruklu kişilerin ise İnteraktif Vergi Dairesi web sitesindeki "Doğrulamalar" sekmesinden “Yabancılar İçin Potansiyel Vergi Kimlik Numarası” seçeneğine tıklaması ve çıkan formu eksiksiz doldurması gerekir. Sistem bu kişilere yeni bir vergi numarası tanımlayacaktır.

Potansiyel vergi numarasının ise biraz daha farklı bir konu olduğunu söyleyebiliriz. Genellikle sürekli vergi mükellefi olma zorunluluğu bulunmayan kişilere potansiyel vergi kimlik numarası verilir. Tüzel kişilerin vergi kimlik numaraları da kuruluş esnasında “potansiyel” adı altında özgülenir fakat kuruluş işlemleri tamamlandıktan sonra bu numara tüzel kişinin geçerli ve kalıcı vergi kimlik no.su haline gelir.

Vergi kimlik numarasının kimler için geçerli olacağı, Vergi Usul Kanunu ile belirlenmiştir. 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun, 4108 sayılı kanunun 1. maddesiyle değişik 8. maddesinin son fıkrasında "Türkiye Cumhuriyeti tabiyetinde bulunan her gerçek kişi ile tüzel kişilere bir vergi numarası verilir.” hükmü yer alır.  

Bu gerçek kişiler ve şahıs şirketleri için T.C. kimlik numarası ya da özel olarak aldıkları VKN (vergi kimlik numarası) olabilirken, tüzel kişiler için yalnızca VKN kullanımı geçerlidir.

Türkiye'de iş kurmak, mülk satın almak, çalışmak veya bankacılık işlemleri yapmak isteyen yabancı uyruklu kişilerin de vergi numarası alması gerekir. 

Vergi numarası sorgulama e-Devlet üzerinden yapılabildiği gibi direkt olarak GİB’in İnteraktif Vergi Dairesi web sitesinden de gerçekleştirilebilir.

Bir tüzel kişinin şirket vergi numarası sorgulama ve sicil numarasından vergi numarası sorgulama gibi işlemlerini ise ancak şirketin sahibi ya da ortaklarından biriyseniz yapabilirsiniz. 

Bunun dışında elbette bu şirketlerle iletişime geçerek ya da yaptığınız işler dolayısıyla kullanılan kaşe ve sözleşmelere eklenmesi gereken “VKN”ler sayesinde bir şirketin vergi kimlik numarasını öğrenebilirsiniz. Ancak belirttiğimiz gibi, bu bilgiler tıpkı T.C. kimlik numaraları gibi, 3. kişilere açık şekilde paylaşılmamaktadır.

Yabancı uyruklu olup vergi numarası almış kişiler de yabancı vergi numarası sorgulama gereği duymaları halinde, İnteraktif Vergi Dairesi web sitesinden sorgulama işlemlerini yapabilirler. Aynı zamanda e-Devlet üzerinden vergi borcu sorgulama ve ödeme işleminizi de yapabilirsiniz. 

e-Devlet üzerinden vergi kimlik no. sorgulamak içinse e-Devlet’in web sitesinde kullanıcı girişi yapmanız, ardından arama çubuğuna “vergi kimlik numarası doğrulama” yazarak aratmanız durumunda sistem sizi Gelir İdaresi Başkanlığına bağlı İnteraktif Vergi Dairesi web sitesine yönlendirecektir.

İnteraktif vergi dairesi, Gelir İdaresi Başlanlığı tarafından, mükelleflerin vergisel işlemlerini diledikleri zaman diledikleri yerde yapabilmesine olanak tanıyan, internetin olduğu her yerden erişilebilen bir sistemdir.  

İnteraktif vergi dairesi sistemini kullanmak zorunlu değildir ancak mükelleflere sağladığı kolaylıktan ötürü önerilen bir sistem olduğunu belirtelim.

Sistemden gerçek ve tüzel kişiler yararlanabilir. Sistemden yararlanabilmek için e-devlet şifresi, kullanıcı kodu ve şifre almış olanlar veya https://ivd.gib.gov.tr adresi üzerinden e-devlet ile kayıt ol seçeneği ile şifre edinmiş kişiler yararlanabilir.

e-Devlet sistemi, devlet hizmetlerinin vatandaşlara elektronik ortamda sunulduğu, ihtiyaç duyulan devlet hizmetlerine kolay, hızlı ve diledikleri yerden sisteme girerek ulaşabildikleri bir hizmettir.

e-Devlet sistemine erişim için şifre, e-imza, mobil imza, internet bankacılığı veya T.C. kimlik kartınız ile kimlik doğrulayarak giriş yapabilirsiniz. E-Devlet şifrenizi, şahsen başvuru yaparak yurt içinde PTT işyerlerinden, yetkili acentelerden, Türksat Kablo ofislerinden temin edebilirsiniz. Eğer yurt dışında yaşıyorsanız, e-devlet şifrenizi Dışişleri Bakanlığı’na bağlı elçilik ve konsolosluklardan alabilirsiniz.

e-Devlet kapısından; sorgulama hizmetleri, başvuru hizmetleri, belge üretme hizmetleri, ödeme hizmetleri, bilgilendirme ve abonelik hizmetleri gibi hizmet türlerine erişim sağlayıp işlemlerini yapabilirsiniz.

Vergi daireleri, Maliye Bakanlığınca belirlenen kamu gelirleri ile ilgili mükellefi tespit, tarh, tahakkuk, tecil, tahsil, terkin, ödeme, iade ve muhasebe işlemlerini yürütür.  

Vergi dairelerinin yetki alanlarını Maliye Bakanlığı belirler. Mükelleflerin hangi vergi dairesine bağlı oldukları da yine vergi kanunları ile belirlenir. Tabii Maliye Bakanlığı, gerekli gördüğü takdirde, mükelleflerin işyeri ve ikametgah adresine bağlı kalmadan vergi dairelerinin yetki alanını değiştirebilir, sınırlandırabilir. 

Vergi numarası doğrulama işlemi ise hem kendi vergi borçlarınızı öğrenebilmeniz hem de ticari ilişki içinde olduğunuz tüzel kişilere ilişkin vergi bilgileri için gerekli olan bir aşamadır. Ancak bu adımda da karşı taraf tüzel kişiyse vergi kimlik numarasının, gerçek kişiyse VKN ya da T.C. kimlik numarasının, istenen diğer tüm bilgilerle ilgili alana yazılmış olması gerekir.

Şirketinizin türü her ne olursa olsun Paraşüt ile e-fatura, e-arşiv fatura, e-SMM gibi e-belge işlerinizi yapabilmenizin yanı sıra alış-satış işlemlerinize ilişkin vergilerinizi otomatik hesaplayabilir, müşteri ve tedarikçilerinizin vergi kimlik numaraları dahil birçok bilgilerini kaydederek ticari işlemlerinizde rahatlıkla kullanabilirsiniz.

Paraşüt’ü hiçbir ödeme yapmadan, kredi kartı bilgilerinizi girmeden 14 gün boyunca ücretsiz deneyebilirsiniz.

Yazımız ilginizi çektiyse vergi, hukuk, muhasebe ve daha birçok alanda faydalı bilgilerle dolu diğer blog yazılarımıza göz atabilirsiniz.