01.06.2024

Nakit akışımı nasıl takip ederim?

beril koc

Beril Koç

İçerik Pazarlaması Uzmanı

Birçok küçük işletme sahibi, nakit yönetimini kişisel çabasıyla yürütmeye çalışıyor. Stratejik çalışmalara ayırması gereken vaktini Excel tablolarıyla boğuşarak ne kadar sağlıklı olduğunu bilemediği raporları çıkarmaya ayırıyor. Peki, yok mudur bu işin bir kolayı?

 

Nakit Akışı Nedir?


Nakit akışı (cash flow), bir işletmenin belirli bir dönemdeki nakit giriş ve çıkışlarını ifade eder. Nakit akışı, işletmenin finansal sağlığını ve likiditesini değerlendirmek için kritik bir göstergedir. Nakit akışıyla işletmenin faaliyetleri, yatırımları ve finansman aktiviteleri sonucunda ortaya çıkan nakit hareketlerini izlemek amaçlanır.

Nakit akışını meydana getiren faaliyetler üç ana kategoriye ayrılır:

  • İşletme faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akışı: İşletmenin ana faaliyetlerinden elde edilen nakit giriş çıkışlarını kapsar. Örneğin; mal ve hizmet satışlarından elde edilen nakit, işletme giderleri.
  • Yatırım faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akışı: İşletmenin yatırım faaliyetlerinden kaynaklanan nakit hareketlerini kapsar. Örneğin; makine ve teçhizat alımları, gayrimenkul yatırımları. 
  • Finansman faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akışı: İşletmenin finansman faaliyetlerinden kaynaklanan nakit giriş ve çıkışlarını içerir. Örneğin; kredi alınması, borç ödemeleri, hisse senedi ihraçları veya temettü ödemeleri.

     

     

    Serbest Nakit Akışı Nedir?

     

    Serbest nakit akışı, bir işletmenin faaliyetlerinden elde ettiği nakit miktarından, işletmenin sermaye harcamalarını çıkararak hesaplanan nakit miktarını ifade eder. 
    Serbest nakit akışı temelde, bir şirketin operasyonlarını sürdürmek ve büyütmek için ihtiyaç duyulan harcamalar düşüldükten sonra ne kadar nakit ürettiğini gösterir. 
    Serbest nakit akışı sayesinde işletmelerin borçlarını ödemesi, temettü dağıtması, hisse geri alımları yapması veya başka yatırım fırsatlarına yönelmesi için kullanabileceği nakit miktarı belirlenebilir.

     

     

    Nakit Akışı Neden Önemlidir?

     

    Nakit Akışı Takibi

    Küçük işletmelerin en önemli sorunlarının başında nakit yönetimi geliyor. Pek çok küçük işletme finansal süreçlerini kendi içlerinde takip edebilecek finansçı veya muhasebeci bulundurma şansına sahip değil.

    Gelir gider takibini yapmak, raporları hazırlamak genelde iş sahibinin sırtındaki bir yük. Böylece iş sahibi stratejik çalışmalara ayırması gereken zamanını, operasyonel süreçlere ayırmak zorunda kalıyor. Hatta bu durumda bile finansal performansın takip edilmesi çok sağlıklı olmuyor. Küçük işletmenin finansal süreçlerin taşlı, çakıllı patikalarında “Allah’ına emanet turizm” modeli ilerliyor.

    Bir işletme her ne kadar sağlam finansal bir yapılanmaya sahip olsa da nakit akışı sağlıklı olmayabilir. Nakit akışını raporlarla, düzenli takip eden bir işletme; olası senaryoları önceden görme ve buna göre tedbir alma şansına sahiptir. Bundan yoksun olan işletmeler ise iflasa kadar sürüklenebilir.

     

    Nakit Akışı Nasıl Takip Edilir?

    Küçük işletmeler haftalık ya da aylık nakit akışı tablosu Excel üzerinden hazırlayarak çıkarabilirler. Nakit akış tablolarının tek bir formatı yoktur, her işletme kendi ihtiyacına göre belirlenmiş kriterlerle bu tabloları hazırlar. Ancak nakit akış tablosu Excel üzerinden yapıldığında sürekli manuel olarak yenilenmesi gerekliliği ve bu süreçte insan gücüne bağlı olarak ortaya çıkabilecek hatalar nedeniyle sağlıklı sonuçlar almak zor.

    Nakit akış tablosu hazırlama Excel örneklerini incelediğinizde de, sürekli bilgi güncellemesinin ne denli uğraştırıcı ve hata payının yüksek olduğunu bir kez daha görebilirsiniz. Ayrıca, yoğun emek sarfedilerek yapılan takip kaybedilen zaman ve harcanan iş gücü de işletmelerin bu işi düzenli yapabilmesini engelliyor.

     

    Nakit Akışını Takip Etmenin Kolay Yolu Yok mu?

    Raporlama işletme açısında kıymetli olduğu kadar zaman ve çaba da gerektiren bir süreç. Paraşüt, yalın arayüzüyle kullanım kolaylığı sağlarken, nakit akışı programı ile kullanıcılarına nakit akışlarını takip edebilecekleri detaylı raporlar sunuyor.

    Güncel Durum sayfasındaki "Nakit Akışı" grafiği gelecek 12 hafta içerisindeki nakit akışınızı gösteriyor. Önünüzdeki 12 hafta içinde yapmanız gereken tahsilat ve ödeme durumunuzu yansıtarak olası darboğazlara karşı önlem almanızı sağlıyor. Raporlar altındaki “Nakit Akışı Raporu” ise önünüzdeki 12 hafta veya 12 ay içindeki yapmanız gereken tahsilat ve ödemelerle birlikte naktinizin miktarı hakkında ayrıntılı bilgi veriyor.

    Bu iki rapor dışında Paraşüt’te Satışlar, Giderler, Tahsilatlar, Ödemeler, Kasa Banka, Gelir Gider, KDV ve Stoktaki Ürünler raporlarına ulaşabilirsiniz. Paraşüt’ten ayrıntılı raporlar almak için ise tek bir şeyi akılda tutmak gerekiyor: “Siz Paraşüt’e verilerinizi ne kadar eksiksiz girerseniz, Paraşüt de size o kadar gerçekçi bir tablo sunar.”

    Böylece işletme, nakit akışı raporunu kısa zamanda, kolayca, insan hatası riski en düşük biçimde alabilir ve geleceğe yönelik planlarını tutarlı bilgilere dayanarak gerçekleştirebilir.

    Raporlarımız sayesinde işletmenizin nakit akışını kontrol altına almak için Paraşüt'ü 14 gün ücretsiz deneyebilirsiniz:

     

    Nakit Akış Tablosu Nedir?

    Nakit akış tablosu, bir işletmenin belirli bir dönemdeki nakit giriş ve çıkışlarını detaylandıran bir finansal tablodur.
    İşletmeye ait ödemeler, tahsilatlar ve bunların detayları bu tabloda yer alır.

     

     

    Nakit Akış Tablosu Ne İşe Yarar?

     

    Nakit akış tablosu, bir işletmenin likiditesini ve finansal sağlığını değerlendirmede kritik bir araçtır. İşletmenin belirli bir dönemde ne kadar nakit ürettiğini ve bu nakiti nasıl kullandığını gösterir. Bu tür bir veri, da yatırımcılar, yöneticiler ve diğer paydaşlar için önemli bilgiler sağlar. 
    Nakit akış tablosu, gelir tablosu ve bilanço ile birlikte işletmenin genel finansal performansını ve nakit yönetimini daha iyi anlamak için kullanılan temel finansal belgelerden biridir.

     

     

    Nakit Akış Tablosu Kalemleri Nelerdir?

    Daha önce söz ettiğimiz gibi, nakit akışı işletme faaliyetleri, yatırım faaliyetleri ve finansman faaliyetleri olmak üzere 3 ana kategoriyi içerir. Dolayısıyla nakit akış tablosu da bu 3 kalemde hazırlanmalıdır. Yani bir nakit akış tablosunda; nakit akışı tablosu kalemleri aşağıdaki gibi ayrı ayrı belirtilir:

     

    Nakit Akışı KategorisiÖrnek İşlemler
    İşletme Faaliyetlerinden Kaynaklanan Nakit AkışıSatış gelirleri, işletme giderleri, maaş ödemeleri, kira ödemeleri
    Yatırım Faaliyetlerinden Kaynaklanan Nakit AkışıMakine alımları, gayrimenkul satışı, yatırım kazançları
    Finansman Faaliyetlerinden Kaynaklanan Nakit AkışıKredi alınması, borç ödemeleri, hisse senedi ihraçları, temettü ödemeleri
      

     

     

    Nakit Akışı Tablosu Nasıl Hazırlanır?

    Nakit akış tablosu hazırlama, iki farklı yöntemle yapılabilir. Bu nakit akışı tablosu hazırlama yöntemlerini birlikte gözden geçirelim.

     

     

    Doğrudan Yöntem

    Nakit akışlarının doğrudan izlenmesini ve kaydedilmesini sağlar. Yani işletmenin nakit akışlarını kaynağından itibaren doğrudan gösterir.

    Doğrudan yöntemle nakit akış tablosu şu şekilde hazırlanır:

    1. Nakit girişleri hesaplanır. Örneğin; müşterilerden yapılan tahsilatlar. Faiz ve temettü gelirleri de bu hesaba eklenir.
    2. Nakit çıkışları hesaplanır. Çalışanların maaş ödemeleri gibi İşletme faaliyetleri için yapılan nakit ödemeler belirlenir. Faiz ve vergi ödemeleri de bu kısımda ele alınır..
    3. Net nakit akışı bulunur. Nakit girişleri ve nakit çıkışları arasındaki fark, net nakit akışını verir.

     

    Bunu bir örnekle netleştirelim. Diyelim ki doğrudan yöntemle nakit akışını bulmak istiyoruz:

  • Müşteri Ödemeleri:          500,000 TL
  • Diğer Gelirler:             50,000 TL
  • Toplam Nakit Girişleri:     550,000 TL
  • Tedarikçi Ödemeleri:        300,000 TL
  • Maaş ve Ücretler:           150,000 TL
  • Diğer Giderler:             50,000 TL
  • Toplam Nakit Çıkışları:     500,000 TL
  • Net Nakit Akışı:            50,000 TL
  •  

     

    Dolaylı Yöntem

    Bu yöntem, net kar veya zarardan başlayarak net nakit akışına ulaşmak için çeşitli düzeltmeler yapılmasını içerir. 

    Genellikle gelir tablosu ve bilanço kalemlerinden elde edilen bilgilerle hazırlanır. 

    Dolaylı yöntemle nakit akış tablosu hazırlamak için:

    1. Net kâr veya zarar hesabı yapılır. Gelir tablosundan elde edilen net kar veya zarar rakamı ile başlanır.
    2. Düzeltmeler yapılır. Amortisman ve itfa giderleri gibi nakit çıkışı gerektirmeyen giderler eklenir. Stoklar, alacaklar ve borçlardaki değişiklikler gibi işletme sermayesi değişiklikleri eklenir veya çıkarılır. Diğer nakit dışı giderler veya gelirler düzeltilir.
    3. Net nakit akışı bulunur. Düzeltmeler sonrası elde edilen rakam, net nakit akışını verir.

     

    Dolaylı yöntemle hazırlanan bir nakit akış tablosu şöyle görünecektir:

     

  • Net Kar:                    80,000 TL
  • Düzeltmeler:

  • Amortisman:                 20,000 TL
  • Stoklardaki Artış:         (10,000 TL)
  • Alacaklardaki Azalış:       5,000 TL
  • Borçlardaki Artış:          15,000 TL
  • Toplam Düzeltmeler:         30,000 TL
  • Net Nakit Akışı:            110,000 TL
  •  

     

    Nakit Akış Tablosu Analizi Nasıl Yapılır?

    Nakit akışı tablosu analiz edilir ve yorumlanırken tabloda daha önce detaylandırdığımız nakit akış kalemleri göz önünde bulundurulur:

     

    İşletmenin faaliyetlerinden Kaynaklanan Nakit Akışı Analizi:

  • Pozitif Nakit Akışı: İşletmenin ana faaliyetlerinden elde ettiği nakit miktarı pozitifse, bu işletmenin operasyonel olarak sağlıklı olduğunu gösterir. Pozitif nakit akışı, işletmenin satışları ve alacak tahsilatları sayesinde yeterli nakit ürettiğini gösterir.
  • Negatif Nakit Akışı: İşletmenin ana faaliyetlerinden elde ettiği nakit miktarı negatifse, bu işletmenin operasyonel sorunlar yaşayabileceğini gösterir. Negatif nakit akışı, işletmenin giderlerinin gelirlerinden fazla olduğunu ve nakit yönetiminde zorluklar yaşadığını gösterebilir.
  • Yatırım Faaliyetlerinden Kaynaklanan Nakit Akışı Analizi:

  • Yatırım Harcamaları: Sermaye harcamaları (CAPEX) ve diğer uzun vadeli varlık alımları bu bölümde incelenir. Yatırımlar, işletmenin büyüme ve genişleme stratejilerini gösterebilir.
  • Varlık Satışları: Yatırım varlıklarının satışı sonucu elde edilen nakit miktarı analiz edilir. Varlık satışı, nakit yaratma veya stratejik değişiklikler nedeniyle yapılmış olabilir.
  • Finansman Faaliyetlerinden Kaynaklanan Nakit Akışı Analizi:

  • İşletmenin borç alımları ve geri ödemeleri analiz edilir. Yüksek borçlanma, büyüme için fon yaratma ihtiyacını veya likidite sıkıntısını gösterebilir.
  • Hisse senedi ihraçları veya geri alımları ve temettü ödemeleri gibi sermaye hareketleri incelenir. Bu hareketler, işletmenin yatırımcılara nasıl değer sağladığını ve özkaynak yapısını nasıl yönettiğini gösterir.
  • Genel Nakit Akışı Değerlendirmesi:

  • Nakit Dengesi: Dönem başı ve dönem sonu nakit dengeleri karşılaştırılır. Nakit dengesindeki artış veya azalış, işletmenin genel nakit yönetimini ve likiditesini gösterir.
  • Nakit Akışı Eğilimleri: Birkaç dönem boyunca nakit akışı eğilimleri incelenerek, işletmenin finansal sağlığı ve sürdürülebilirliği hakkında daha derinlemesine bir anlayış elde edilir. Pozitif eğilimler, sağlıklı bir nakit yönetimini işaret ederken, negatif eğilimler potansiyel finansal zorluklara işaret edebilir.
  • Sıkça Sorulan Sorular

    Yeni Bloglardan Haberdar Ol

    Paraşüt e-bültene abone olun. Bu sayede yeni içerikleri kaçırmayın.
    Sizi haberdar edelim.

    Blog bülten aboneliği kapsamında işlenecek kişisel verileriniz ile ilgili detaylı bilgiye Aydınlatma Metnini okudum.

    Tarafıma blog bültenlerinin gönderilebilmesi için Açık Rıza Metni kapsamında, e-posta adresimin yurt dışına aktarılmasına onay veriyorum.

    Ticari elektronik ileti gönderimi için Açık Rıza Metni kapsamında, e-posta adresimin yurt dışına aktarılmasına onay veriyorum.

    Ön muhasebe programı Paraşüt - Kampanya görsel

    Ayda 55₺'ye e-faturaya kolayca geçin!

    e-Faturaya uygun fiyatlı e-kontör avantajı ve hesaplı çözümler ile geçin.

    En Çok Okunanlar