Fatura itiraz süresi nedir? Nasıl yapılır?

İş hayatında her şey her zaman planlandığı gibi gitmiyor. Zaman zaman beklenmeyen hizmetler için kesilmiş faturalarla karşılaşıp, hiç gerçekleşmemiş bir satış ya da eksik-hatalı bir işlem nedeniyle itiraz etmek zorunda kalabiliyoruz. İşte tam da bu noktada devreye “faturaya itiraz” hakkınız giriyor. Özellikle ticari faturalar ve KEP üzerinden gönderilen temel faturalar gibi işlemlerde süreci doğru yönetmek, hem zaman hem maliyet açısından işletmeniz için önem taşıyor.
 

Bu yazıda, fatura itiraz süresi nedir, nasıl yapılır, hangi faturalar iptal edilemez, kesilen faturaya itiraz süresi geçerse ne olur gibi sık sorulan soruların tamamını güncel mevzuat ışığında ele alıyoruz. İtiraz dilekçesi örneğine kadar her detay bu yazıda. 

Ticaret hayatında kimi zaman taraflar arasında anlaşmazlıklar yaşanır. Bu anlaşmazmalardan biri de kesilen faturanın içeriğine yönelik olabilir. Böyle durumlarda, alıcı tarafın fatura içeriğine yazılı olarak itiraz etmesi gerekir. Ancak bu itirazın geçerli sayılması için belirli yasal süreler içinde yapılması zorunludur.
 

Türk Ticaret Kanunu’na göre, bir alıcı, fatura itiraz süresi içinde yazılı bir bildirimle faturayı reddetmelidir. Aksi halde, fatura içeriği zımnen kabul edilmiş sayılır. Genel mevzuat, “fatura red süresi faturanın alıcıya ulaştığı tarihten itibaren 8 gündür” der. Ancak bu süre, taraflar arasında yapılan sözleşmelerle farklı şekilde düzenlenebilir.
 

Özellikle ticari fatura red süresi gibi konularda, itirazın noter, iadeli taahhütlü mektup veya KEP üzerinden yapılması, sürecin yasal geçerliliği açısından önemlidir. Ancak unutmayın; KEP fatura itiraz süresi kaçırılırsa, ilgili tutar alıcı tarafından kabul edilmiş sayılır ve itiraz hakkınızı kaybedebilirsiniz.
 

Faturaya itiraz etmek için sözlü beyan yeterli değildir. Bu sürecin geçerli sayılması için yazılı ve belgelenebilir bir şekilde yapılması gerekir. Peki, faturaya itiraz nasıl yapılır? Öncelikle fatura size ulaştıktan sonra itiraz etmek istiyorsanız, yukarıda belirttiğimiz süre olan 8 gün içerisinde harekete geçmelisiniz.

İtiraz dilekçesi hazırlayarak, faturada yer alan hata veya uyuşmazlığı açık bir şekilde belirtmelisiniz. Bu dilekçeyi noter kanalıyla, iadeli taahhütlü posta yoluyla ya da KEP (Kayıtlı Elektronik Posta) üzerinden gönderebilirsiniz. Özellikle temel faturalarda, KEP üzerinden yapılan bildirimler yasal açıdan güçlü bir kanıt niteliği taşır.

Eğer fatura tamamen hatalıysa, yani mal veya hizmet hiç alınmamışsa, kesilen fatura nasıl iptal edilir? Temel faturalarda iptal hakkı yalnızca fatura kesen tarafta olduğu için itirazınızı KEP üzerinden ileterek reddetme sürecini başlatmanız gerekir. Ticari faturalarda ise karşı taraf faturayı kabul etmezse işlem otomatik olarak düşer.

Kısacası, yasal sorunlarla karşılaşmamak için faturaya itiraz sürecini hızlı, belgelenebilir ve mevzuata uygun şekilde ilerletmeniz sizin için faydalı olacaktır. 

Faturaların iptal edilip edilemeyeceği, hem fatura türüne hem de sunulan ürün ya da hizmetin niteliğine bağlı olarak değişiklik gösterir. Özellikle temel fatura modelinde, belge düzenlendikten sonra karşı tarafın onayı olmadan “kesilen fatura nasıl iptal edilir?” sorusu teknik olarak yanıtsız kalabilir. Çünkü temel faturalarda iptal hakkı yalnızca faturayı düzenleyen tarafa aittir. Karşı taraf sadece KEP üzerinden ret bildiriminde bulunabilir, ancak bu işlem faturayı iptal etmez, sadece hukuki süreç başlatır.

Bazı durumlarda ise faturanın iptali, sunulan hizmetin niteliği nedeniyle mümkün olmaz. Bu gibi durumlarda işletmelerin hizmet öncesinde açık ve yazılı sözleşmelerle ilerlemesi, sonradan yaşanabilecek ihtilafların önüne geçebilir.

Masaj, kuaförlük, sağlık hizmetleri veya birebir danışmanlık gibi yüz yüze gerçekleştirilen temas temelli hizmetlerde, hizmet gerçekleştikten sonra kesilen faturanın iptal edilmesi mümkün değildir. Bu hizmetlerin doğası gereği, fiziksel olarak sunulmuş ve tamamlanmış kabul edilirler. Bu nedenle itiraz edilecek bir durum varsa, hizmetin kalitesine değil, verilip verilmediğine odaklanmak daha sağlıklı olur. 

Kişiye özel üretim yapan işletmelerin düzenlediği faturalar da iptale kapalı olabilir. Örneğin, özel ölçülerle üretilmiş bir mobilya ya da kişiselleştirilmiş promosyon ürünlerinde, üretim başladıktan sonra iptal hakkı ortadan kalkabilir. Çünkü bu ürünlerin başkasına satılması mümkün olmayabilir. Bu sebeple sözleşmelerde iade ve iptal koşullarının açıkça tanımlanması büyük önem taşır.

Otel rezervasyonları, uçak bileti satışları veya tur paketleri gibi seyahat hizmetlerinde, hizmet alınmışsa ya da rezervasyon süresi geçmişse, faturanın iptali yapılamaz. Bu gibi durumlarda iptale değil, ancak hizmet kullanılmadan önceki dönemde iade politikalarına başvurulabilir. 

Özellikle kampanya veya erken rezervasyon fırsatlarında farklı iptal şartları geçerli olabileceği için kesilecek faturanın öncesinde bu koşullara dikkat etmek gerekir.

Dijital platformlar, yazılım lisansları veya düzenli olarak faturalandırılan abonelik hizmetlerinde, hizmet dönemi başladıktan sonra fatura iptal edilemez. Kullanıcı abonelikten çıkmak istese bile, o döneme ait hizmet faturalanmış kabul edilir. 

Bu nedenle abonelik iptalleri bir sonraki dönem için geçerli olur. Özellikle otomatik yenilenen hizmetlerde, kullanıcının bilgilendirilmesi ve onayı şarttır.

Kullanılmış ürün satışlarında veya bir ürünün satış sonrası bakım, kurulum gibi hizmetlerinde kesilen faturalar da iptale açık değildir. Çünkü bu tür işlemler geri alınamaz niteliktedir. 

İkinci el ürünlerde, ürünün fiziksel olarak teslim edilip edilmediği veya satış sonrası hizmetin sağlanıp sağlanmadığı gibi noktalar önemlidir. Bu durumlarda fatura yerine hizmet kalitesi veya ürün kusuru üzerinden yasal yollara başvurulabilir.

Fatura iptal süreci, fatura türüne göre farklılık gösterir. Eğer söz konusu olan ticari fatura iptali ise, bu durumda iptal talebini hem fatura kesen hem de alıcı taraf başlatabilir. Çünkü ticari faturalar, alıcının kabulüne bağlıdır ve ret yanıtı geldiğinde fatura geçersiz sayılır. Bu sebeple, alıcı taraf faturayı elektronik ortamda reddederek iptal sürecini tetikleyebilir.

Ancak temel faturalarda durum farklıdır. Temel fatura modeli, yalnızca fatura kesen tarafından düzenlenip gönderilir ve alıcının onayına gerek duymaz. Bu nedenle temel faturalarda iptal hakkı yalnızca faturayı kesen tarafa aittir. 

Alıcı tarafın tek yapabileceği, temel fatura KEP itiraz süresi içinde itiraz bildirimini KEP (Kayıtlı Elektronik Posta) aracılığıyla iletmektir. Bu itiraz, fatura sistem üzerinde silinmese bile hukuki süreç başlatmak açısından önem taşır.

Faturaya zamanında itiraz edilmediğinde, hem mali hem de hukuki açıdan çeşitli risklerle karşılaşılabilir. Özellikle fatura itiraz süresi olan 8 gün geçtikten sonra, alıcının faturayı zımnen kabul ettiği varsayılır. Bu durumda artık fatura iptal edilemez ya da hukuken geçersiz kılınamaz.

Fatura iptal etme süresi içinde gerekli işlemlerin yapılmaması, özellikle temel fatura modelinde ciddi sonuçlara yol açabilir. Çünkü iptal hakkı yalnızca göndericiye ait olduğundan, alıcı süresinde itiraz etmezse ödeme yükümlülüğü doğabilir. Benzer şekilde, fatura reddetme süresi ticari faturalar için önemli bir unsurdur. 

Çünkü alıcı faturayı sistem üzerinden reddetmediği sürece fatura kabul edilmiş sayılır ve iade/itiraz gibi işlemler geçersiz olur.

Bu nedenle itiraz ve ret işlemlerinin yasal süresi içinde ve mümkünse yazılı olarak yapılması, işletmelerin olası mali kayıplarını önlemek açısından oldukça önemlidir.

Faturaya itiraz etmek isteyen işletmelerin süreci resmi ve yazılı yollarla yürütmesi gerekir. Bu noktada devreye faturaya itiraz dilekçesi girer. Ancak bu beyanın biçimi, sürecin ne kadar ciddi ve hukuki bir zemine taşınacağına göre değişebilir. Basit bir ihtilafta sade bir dilekçe yeterliyken, ciddi uyuşmazlıklarda noter kanalıyla gönderilen resmi bir ihtarname gerekebilir. 

İtiraz dilekçesi KEP’ten red süresi içinde gönderilirse, fatura alıcısı olarak yasal hakkınızı koruma altına alabilirsiniz. Bu süre faturanın tarafınıza ulaştığı andan itibaren 8 gündür.

Aşağıda her iki duruma özel iki ayrı fatura itiraz dilekçesi örneği paylaşıyoruz. Siz de sürecin ciddiyetine göre hangisinin daha uygun olduğuna karar verebilir ve içeriğini kendinize göre özelleştirebilirsiniz.

Basit Fatura İtiraz Dilekçesi Örneği

İlk örneğimiz,

Konu: Fatura İtirazı

Sayın Yetkili,

[Fatura no] numaralı, [fatura tarihi] tarihli faturanıza ilişkin olarak, fatura konusu hizmetin/ürünün tarafımıza sağlanmadığını veya hatalı olduğunu belirtmek isteriz. Bu nedenle söz konusu faturaya, fatura itiraz süresi içinde itiraz ettiğimizi bildirir; faturanın iptal edilmesini talep ederiz.

Gereğinin yapılmasını rica ederiz.

Saygılarımızla,
[Firma adı]
[Yetkili adı-soyadı]
[İmza ve kaşe]

Noter Kanalı İçin Fatura İtiraz İhtarname Örneği

İkinci örneğimiz,

…. …. NOTERLİĞİ’NE

İHTARNAME

İHTAR EDEN: [Ad soyadı / Firma ünvanı]

T.C. Kimlik No / Vergi No: [——]

Adresi: [——]

VEKİLİ (Varsa): Av. [Ad Soyad]

Adresi: [——]

İHTAR EDİLEN: [Faturayı düzenleyen kişi / firma]

Adresi: [——]

KONU: …/…/…. tarih ve ………. sıra numaralı, ……… TL bedelli faturaya itirazımızın bildirilmesi ve iadesi hakkındadır.

AÇIKLAMALAR:

1. Tarafınızca düzenlenen …/…/… tarihli, ……….. numaralı, KDV dahil ……… TL bedelli fatura, müvekkil şirkete …/…/… tarihinde tebliğ edilmiştir.
2. Müvekkil şirket ile aranızda bu faturaya konu herhangi bir sözleşme, hizmet veya ürün ilişkisi bulunmamaktadır.
3. Bu nedenle söz konusu faturaya fatura reddetme süresi dahilinde itiraz etmekteyiz. Faturanın tarafınıza iadesini ihtaren bildiririz.

Fazlaya ilişkin tüm dava ve talep haklarımız saklı kalmak kaydıyla, bu faturaya yasal süresi içinde itiraz ediyoruz.

Gereğinin yapılmasını arz ve ihtar ederiz.

…/…/…

İHTAR EDEN

[Ad-Soyad / Firma Adı]

EK: Faturanın bir sureti

NOTER’E:
Üç nüshadan oluşan bu ihtarnamenin bir suretinin dairenizde saklanmasını, bir suretinin muhataba UETS (Ulusal Elektronik Tebligat Sistemi) ile veya memur aracılığıyla tebliğini, tebliğ şerhini taşıyan bir suretinin de tarafımıza verilmesini talep ederiz.