İhracatta e-fatura ve e-arşiv kullanımı: 24 soru 24 cevap

 

1. Yurt dışı firmalarına fatura nasıl kesilir?

Yurt dışındaki firmalar için hazırladığınız faturaları, ilgili ülkenin mevzuatına göre kesmelisiniz. Eğer ülke mevzuatına göre matbu fatura talep ediliyorsa e-faturanın kağıt çıktısını kaşe ya da damga ile vermelisiniz. Bugün birçok Avrupa ülkesi elektronik faturayı kabul ediyor. Bu ülkelere e-posta olarak gönderdiğiniz belgeler de genellikle kabul ediliyor.

 

2. Kur farkı nasıl belirlenir?

Kur farkı da tıpkı e-fatura ayrıntıları gibi ilgili ülkenin mevzuatına göre belirleniyor.

 

3. İhracatta kimlerin e-fatura düzenlemesi gerekiyor?

Yıllık cironuz gereği e-fatura sistemine dahilseniz ihracat yaparken de e-fatura kesmelisiniz. e-Fatura sistemine dahil değilseniz matbu fatura kesmeye devam edebilirsiniz. Daha fazla bilgi edinmek için bir sonraki soru ve cevabı okuyabilirsiniz.

 

4. İhracat yapan fakat e-fatura uygulamasına kayıtlı olmayan ve zorunluluk şartını taşımayan mükelleflerin e-fatura uygulamasına geçme zorunluluğu var mı?

Hayır, ihracat faturası düzenlemeniz e-fatura ve diğer e-belgelere geçmeyi zorunlu kılmaz. Yalnızca e-fatura uygulamasına kayıtlıysanız ihracat faturalarınızı da ihracat e-faturası olarak düzenlemeniz gerekiyor.

Eğer e-fatura ve e-arşiv programı uygulamasına kayıtlı değilseniz ve düzenleyeceğiniz ihracat faturasının tutarı 10 bin TL ve üzerindeyse Gelir İdaresi Başkanlığı’nın GİB ücretsiz e-Belge Portalı üzerinden e-arşiv fatura düzenlemeniz gerekiyor.

 

5. e-Fatura ve e-arşiv uygulamasına kayıtlı olmayan bir mükellef, yurt dışına yaptığı ihracatlara ilişkin 5 bin TL üstündeki faturaları kağıt fatura mı, e-arşiv mi, yoksa e-fatura olarak mı düzenlemeli?

e-Fatura ve e-arşiv kullanıcısı değilseniz düzenleyeceğiniz ihracat faturalarını, eğer tutarları 10 bin TL ve üzeriyse bir önceki cevapta bahsettiğimiz gibi e-belge portalı üzerinde e-arşiv fatura olarak düzenleyebilirsiniz.

 

6. 1 Ocak 2022’den den sonra hizmet ihracatı faturaları e-fatura mı yoksa e-arşiv fatura olarak mı düzenlenmeli?

e-Fatura kayıtlı kullanıcısıysanız 1 Ocak 2022 tarihinden sonra yurt dışına göndereceğiniz hizmet ihracı faturalarını e-arşiv olarak düzenlemelisiniz. Fakat alıcı serbest bölgede bulunan bir e-fatura kullanıcısı ise faturanız e-arşiv olamaz. Bu durumda e-fatura düzenlemelisiniz.

Fakat serbest bölge ihracat e-fatura düzenlerken ihracat e-faturası olarak değil temel/ticari fatura seçerek ilerlemeli, fatura tipini ise “istisna” olarak belirtmelisiniz.

 

7. e-Fatura kullanıcısı olan mükellefler ETGB’ye bağlanan posta ve hızlı kargo taşımacılığı kapsamındaki ihracatları için e-arşiv fatura mı matbu fatura mı düzenlemeli?

İhracat e-fatura düzenlenmesi için ihracatın bir mal ihracatı olması ve fatura ekinde Gümrük Çıkış Beyannamesinin olması gerekir. Mikro ihracat uygulamasında fatura ekinde Gümrük Çıkış Beyannamesi yerine ETGB (Elektronik Ticaret Gümrük Beyannamesi) bulunur. 31 Aralık 2019’a dek bu kapsamdaki faturalar kullanıcı e-arşiv kullanıcısı ise e-arşiv olarak, değilse matbu fatura olarak düzenleniyor.

Ancak yeni tebliğe göre 1 Ocak 2022 itibarıyla e-fatura kullanıcılarına e-arşiv fatura kullanıcısı da olma zorunluluğu geldiği için bu tarihten sonra e-fatura kullanıcıları mikro ihracat kapsamında düzenledikleri faturaları e-arşiv fatura olarak düzenlemek zorunda.

 

8. Yurtdışına kargo şirketleri aracılığı ile gönderilen malın faturası e-fatura mı olmalı?

Yalnızca kati ihracatlarınızın ve tax free olarak yaptığınız satışların faturalarının e-fatura olması gerekiyor. Diğer uluslararası ticaret şekilleri henüz bu sisteme sisteme dahil değil.

 

9. İhracat e-fatura nakliye bedeli fatura üzerinde nasıl gösterilir?

Faturada navlun ve sigortayı ayrı ayrı göstermek istiyorsanız ‘Insurance Value Amount' bölümüne sigorta bedelini, ‘Declared For Carriage Value Amount’ alanına navlun bedelini, ‘Free On Board Value Amount’ kısmına FOB değerini yazabilirsiniz.

 

10. Tax free olarak fatura düzenleyen mükellefler e-faturaya geçmek zorunda mı?

Tax free olarak fatura düzenleyen her mükellefin e-faturaya geçme zorunluluğu bulunmuyor. Ancak e-Fatura portalını kullanan mükelleflerin, ihracat işlemleri ile tax free işlemlerinde e-fatura kesmesi gerekiyor. Matbu fatura düzenleyen şirketlerin ise süreçlerini aynı şekilde sürdürmesi gerek.

 

11. e-Fatura kesen işletmenin e-faturayı matbu olarak ibraz etmesi de gerekiyor mu?

Hayır, zaten faturanın kendisi Gümrük Ticaret Bakanlığı'nda olacağı için ayrıca kağıt çıktı almanıza lüzum yok.

 

12. İhracat işlemlerinde de e-irsaliye kullanılabiliyor mu?

İhracat işlemlerinde henüz e-irsaliye kullanılamıyor.

 

13. İhracat faturalarında GTİP numaralarının yazılması zorunlu mu?

Evet, ihracat e-faturalarında GTİP numarasının yazması gerekiyor.

(image: ihracat-efatura-kullanimi.webp Title: İhracat e-Fatura kullanımı)

 

14. İhracat e-fatura kesme işini gümrük müşaviri mi üretici işletme mi yapmalı?

Matbu faturada yaptığınız tüm işlemleri e-faturada da yapabilirsiniz. Bu konudaki kararı hukuki sözleşmelerine ve yetkilendirmelerinize göre kararı siz verebilirsiniz. Nasıl serbest veya yeminli mali müşavirlerden hizmet koşullarınızı belirleyerek hizmet alıyorsanız gümrük müşavirinden de özel hukuk sözleşmeleri ve sizin belirleyeceğiniz koşullara göre hizmet talebinde bulunabilirsiniz.

Dilerseniz gümrük müşaviri için özel bir yetki alanı belirleyebilir, yalnızca ilgili gümrük müşavirine fatura düzenleme ve kontrol etme yetkisi verebilirsiniz.

 

15. İşletmeler birden fazla portal kullanıcısı ve mali mühür oluşturabilir mi?

Mali mührü, dilediğiniz sayıda alabilirsiniz fakat sistemde aynı anda yalnızca bir kullanıcı olabilir. İkinci kullanıcı sisteme girdiğinde birinci kullanıcı devre dışı kalacaktır.

 

16. e-Fatura keserken VKN girme zorunluluğu bulunuyor. Yurt dışındaki alıcıların ise VKN’si yok. Ne yapmak gerekir?

Faturanızda alıcıyı Gümrük Ticaret Bakanlığı olarak belirtmeniz yeterli.

 

17. Gümrük Çıkış Beyannamesi'nin ekinde birden çok fatura olabilir mi?

Tek bir fatura birden fazla Gümrük Çıkış Beyannamesine konu olamaz fakat bir Gümrük Çıkış Beyannamesinin ekinde birden çok fatura olabilir.

 

18. İhracat faturaları kesilip Gümrük ve Ticaret Bakanlığı'nın portalına gönderilince intaç tarihi nasıl öğrenilir?

İntaç tarihi bilgisine, web üzerinden yapacağınız VEDOP Sorgulama aracılığıyla ulaşabilirsiniz. Bu sorgulama, Ticaret Bakanlığı'nın resmi sitesinde yer almaktadır. VEDOP'un açılımı "Vergi Daireleri Tam Otomasyon Projesi" şeklindedir. Sistem ile vergi dairelerinde gerçekleştirilen işlemlerin online ortamda yapılabilmesine imkan tanınır. Bilgisayar, tablet veya akıllı telefondan erişimi mümkündür.

 

19. e-Fatura sistemindeki 23 haneli sayıya hangi platformdan ulaşılıyor?

Gümrük Ticaret Bakanlığı’nın portalından bu sayıya ulaşabilirsiniz.

 

20. Çeki listesinin e-faturanın ekinde gönderilmesi zorunlu mu?

Hayır, çeki listesini e-fatura eki olarak göndermeniz gerekmiyor. Çeki listesi e-fatura ile doğrudan ilişkilenmiyor.

 

21. İhracat e-faturasında seri numarası tanımlanırken belli bir standart takip edilir mi?

Seri numaraları ihracatçı firmanın kontrolündedir. Birden fazla gümrük firması ile çalışabilirsiniz.

 

22. Tüm ihracat firmalarının entegratörle çalışması gerekiyor mu? GİB ya da GTB portallarından da yükleme yapılıyor mu?

Bu tamamen sizin isteğinize bağlıdır. Süreçlerinizi dilerseniz bir entegratörle dilerseniz tek başınıza portallar üzerinden yürütüp yönetebilirsiniz.

 

23. İhracatta fatura iptal işlemi nasıl olur?

İhracat faturalarını iptal edebilirsiniz ancak iptal edilen faturayı beyannamede kullanamazsınız.

 

24. Paraşüt'te ihracat e-faturası oluşturabilir miyim?

Elbette! Paraşüt'te nasıl ihracat e-faturası oluşturulacağını anlattığımız yazımıza göz atabilirsiniz. Henüz Paraşüt kullanıcısı değilseniz, hemen şimdi kredi kartı bilgilerine bile gerek duymadan aşağıdaki butona tıklayarak hesap oluşturabilir; Paraşüt'ü 14 gün ücretsiz deneyebilirsiniz.