Defter Beyan Sistemi, basit usulde defter tutan mükelleflerin, serbest meslek erbaplarının ve işletme hesabına göre defter tutan mükelleflerin kullanabileceği dijital bir sistem. Kısacası, defter beyanlarının elektronik olarak yapılmasını sağlayan sisteme Defter Beyan Sistemi denir.
Defter tutmak zorunda olanların, Defter Beyan Sistemi ile defterleri elektronik ortam üzerinden oluşturup saklanabiliyor. Bunun yanı sıra vergi beyannamesi, dilekçe ve bildirimlerin yine elektronik ortamda düzenlenmesi ve iletilmesi sağlanıyor.
Defter Beyan Sistemi'ne giriş ve başvuru nasıl yapılır?
Sistemi kullanmak zorunda olan mükelleflerin, sistemi kullanmaya başlayacakları takvim yılından önceki ayın son gününe kadar, ister sistem üzerinden, ister gelir vergisi yönünden bağlı bulunulan vergi dairesine giderek defter beyan başvuru yapılabilir.
Sistemi kullanma zorunluluğu bulunan basit usule tabi mükellefler, kendi şahısları adına ya da yetkilendirdiği meslek odası veya meslek mensupları aracılığıyla defter beyan sistemine başvuru web sitesi üzerinden yapılabilir.
Başvuruların, işe başlayacağı günün takip eden yedinci iş gününün mesai saati sonuna kadar vergi dairesine başvuruda bulunmaları gerekir. Örneğin, pazartesi günü işe başlayacaksanız, bir sonraki haftanın mesai saatine kadar (saat 23.59’a kadar) başvurunuzu tamamlamalısınız.
Basit usule tabi mükellefler başvuruyu;
- Kendileri,
- Aracılık ve sorumluluk yetkisi verdiği meslek odası
- Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde yer alan ”Elektronik Beyanname Gönderme Aracılık ve Sorumluluk Sözleşmesi” imzalanan meslek mensupları tarafından yapabilir.
Gelin şimdi, defter beyan sistemi giriş adımlarını takip ederek başvuru yapalım.
- Defter Beyan Sistemi başvuru adımlarının ilki için Defter Beyan Sistemi’nin web sitesine giriş yapın. Sisteme giriş yapabilmek için şifrenizi, mükellef olarak siz veya yetkilendirdiğiniz kişi tarafından vergi dairesinden yapacağınız başvuru ile alabilirsiniz.
- Açılan sayfanın sağ üst kısmında yer alan “Başvuru” seçeneğine tıklayın.
- İnternet Vergi Dairesi Kullanıcı Kodu ve Şifrenizi girin.
- Açılan sayfada “Kendim için başvuru yapacağım” veya müşteriniz için ise; “Mükellefim için başvuru yapacağım” seçeneği ile devam edin.
- Damga vergisi sürekli mükellefi olanların “Damga Vergisi Defteri” seçeneğini işaretlemeleri gerekir.
- Ekleyeceğiniz bilgilerin olup olmadığını kontrol ettikten sonra “Defter-Beyan Sistemi kullanım koşullarını okudum, kabul ediyorum.” kutucuğunu işaretleyin. Önizleme butonu yardımıyla dilerseniz çıktısını alabilirsiniz.
- Son adım olarak “Başvuru” butonuna tıklayarak sürecinizi tamamlayın.
Defter Beyan Sistemi'nde hangi işlemler yapılabilir?
Sisteme kayıtlı kişiler için amaç, işlemlerin kolayca gerçekleştirilmesi ve geleneksel iş modelinin bırakılarak daha güvenli olan elektronik ortamda muhafaza edilmesini sağlamaya yöneliktir.
Sistemde şu işlemlerin yapılması mümkündür:
- Vergisel ve ticari işlemler, elektronik ortamda kayıt altına alınır.
- Defter beyan sistemine katılan mükellefler ilgili döneme ait beyannamelerini oluşturabilir, düzenleyebilir ve gönderebilir.
- Sistem üzerinden fatura, serbest meslek makbuzu gibi belgeler elektronik ortamda düzenlenebilir.
- Beyannamelerini inceleyebilir, onaylayabilir ve gönderimini yapabilir.
Böylece,
- Fatura ve makbuz gibi belgelerin elektronik olarak düzenlenmesi sayesinde bürokratik işlemler ve maliyetler azalır.
- Defter tasdikine ihtiyaç duyulmaz.
- Denetimin çok daha sistematik olarak ilerlemesi söz konusu olup kayıt dışı ekonomi ile aktif bir şekilde mücadele edilir.
- Kırtasiyecilik azalır.
Defter Beyan Sistemi'nde hangi defterler tutulabilir?
Sistemde tutulabilecek ticari defterler şöyledir:
- Serbest meslek kazanç defteri,
- Damga vergisi defteri,
- İşletme defteri,
- Çiftçi işletme defteri,
- Envanter defteri,
- Amortisman defteri,
- Bitim işleri defteri
- Ambar defteri
Defter Beyan Sistemi üzerinden beyanname gönderme
Sistemde yapabileceğiniz işlemlerden biri de, beyanname gönderilebilmesidir. Sistem üzerinden serbest meslek mensuplarının ve basit usul mükelleflerinin gönderebileceği beyannameler şöyledir:
Basit usule tabi mükellefleri;
- Muhtasar Beyannamesi
- Yıllık Gelir Vergisi Beyannamesi
- KDV Beyannamesi (Katma değer vergisi mükellefiyeti olanlar)
- Prim Hizmet Beyannamesi
Serbest meslek erbapları;
- Muhtasar Beyannamesi
- Prim Hizmet Beyannamesi
- Yıllık Gelir Vergisi Beyannamesi
- Geçici Vergi Beyannamesi
- Damga Vergisi Beyannamesi
- Katma Değer Vergisi (KDV) Beyannamesi gönderebilir.
Defter Beyan Sistemi'ni kullanmak zorunlu mu?
Basit usule tabi mükellefler ve serbest meslek erbapları için 1 Ocak 2018'den sonra, diğer mükellefler için ise 1 Ocak 2019 tarihinden itibaren defter beyan sistemini kullanma zorunluluğu getirilmiştir.
Resmi Gazete’de yayımlanan 486 Sıra Numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği’nde zorunluluk kapsamında olup sisteme geçiş yapmayanlar için defter beyan sistemi cezası söz konusudur.
İlgili kanunun 17. Maddesi’nde bu durum şöyle ifade edilmiştir:
(1) Defter-Beyan Sistemini kullanmak mecburiyetinde olmakla birlikte Tebliğde öngörülen süreler içerisinde başvuru yapmayan, başvuru yapmakla birlikte belirlenen süreler dâhilinde kayıt yapma, defter tutma, beyanname, bildirim ve dilekçe gönderme, belge düzenleme ve benzeri yükümlülüklerini yerine getirmeyen mükelleflere 213 sayılı Kanunun ilgili ceza hükümleri tatbik olunur.
(2) Bu Tebliğ ile Defter-Beyan Sistemini kullanan mükellefler Sistem dışında kâğıt veya elektronik ortamda kayıt yapamaz, defter tutamaz ve Sistem harici yollarla kâğıt veya elektronik beyanname gönderemezler.
Bu mükellefler Sistem haricinde kâğıt veya elektronik ortamda kayıt ve defter tutmaları halinde, hiç kayıt ve defter tutmamış sayılacakları gibi Defter-Beyan Sistemi dışından gönderecekleri beyannameler hiç verilmemiş kabul edilir.
Söz konusu kayıt ve işlemlerin yapılmamış, defterlerin tutulmamış ve beyannamelerin verilmemiş sayılması nedeniyle 213 sayılı Kanunun ilgili ceza hükümlerine göre ceza uygulanır.
2023 yılı defter beyan sistemi detaylarının GİB tarafından açıklanması beklenmektedir.
İhtiyaç duyduğunuz ön muhasebe yönetimi için online ön muhasebe programı Paraşüt'ü 14 gün ücretsiz deneyebilirsiniz. Kredi kartı gerekmeden hemen şimdi hesap oluşturmak için aşağıdaki butona tıklamanız yeterli!
