03.11.2023
3 Dakikalık Okuma Süresi
Vergi mükellefi kimdir, nasıl olunur?
Fatih Burak Uzun
Avukat
Bu yazımızda vergi mükellefliği nedir, kimler vergi mükellefi sayılır, e-ticarette vergi mükellefi nasıl olunur, vergi mükellefi olmak için gerekenler nelerdir ve ne kadar satış yapmak gerekir vb. gibi soruları cevaplıyoruz.
Vergi mükellefliği nedir?
Vergi mükellefi, kendisine vergi borcu yüklenebilen gerçek veya tüzel kişidir. Vergi mükellefi, devlete vergi ödemekle yükümlü olan bir şahıs veya ticari kuruluş olabilir. Ülkemizde her gerçek ve tüzel kişiye (yani şirkete) bir vergi numarası verilir.
"Vergi mükellefi ne demek?" sorusunun ardından "kimler vergi mükellefidir?" sorusuna gelelim.
Kimler vergi mükellefi sayılır?
Kanunlarla üzerlerine vergi borcu yüklenen kişiler mükellef sayılır. Bir kimsenin vergi mükellefi olabilmesi için vergiye tabi olayın ilgilinin şahsında meydana gelmesi gerekmektedir. Örneğin, bir şirketin satışları sonucu gelir elde etmesi, vergiye tabi bir olayın doğması anlamına gelecektir.
Tüzel veya gerçek usulde vergi mükellefi
Gerçek veya tüzel kişilerin vergi mükellefi olup olmadıklarını öğrenmeleri için iki yol vardır. İnternet Vergi Dairesi aracılığıyla kişiler kendi mükellefiyet bilgilerini görebilirler; bir diğer alternatif olarak da vergi daireleri ile iletişime geçerek mükellefiyet bilgilerini öğrenebilirler. Vergi numarası sorgulama işlemlerini de yine İnteraktif Vergi Dairesi üzerinden yapabilirler.
Kurumlar vergisine tabi olan kuruluşlar nelerdir?
Sermaye şirketleri (anonim şirket ya da limited şirket gibi), kooperatifler, iktisadî kamu kuruluşları, dernek veya vakıflara ait iktisadî işletmeler ve iş ortaklıkları kurumlar vergisine tabidir.
Tam mükellefiyet nedir?
Yukarıda saydığımız kuruluşlardan merkezi Türkiye'de bulunanlar, elde ettikleri kazançların tamamı üzerinden vergilendirildikleri için bu kuruluşlar, tam mükellefiyet kapsamında değerlendirilir.
Dar mükellefiyet nedir?
Merkezleri Türkiye’de bulunmayan kuruluşların, sadece Türkiye’de elde ettikleri kazançlar üzerinden vergilendirilmeleri söz konusu olmaktadır. Bu gibi kuruluşların vergi mükellefiyetine dar mükellefiyet adı verilmektedir.
Gelir vergisi beyannamesi nedir?
Gelir vergisi beyannamesi, mükellefin gelirini gösteren ve vergi miktarının hesaplanabilmesi için verilmiş olan belgeyi temsil eder. Vergi miktarının hesaplanması, Türkiye’de vergi dairelerince yapılmaktadır.
Beyanname nereye verilir?
Bütün beyannameler mükellefin bağlı bulunduğu vergi dairesine verilmelidir. Unutulmamalıdır ki, Hazır Beyan Sistemi ile web sitesinden veya mobil uygulama üzerinden Gelir Vergisi Beyannamesi gönderilebilir. Ancak ticari, zirai ve serbest meslek kazancı elde edenler bu sistemden yararlanamamaktadır. Bu sebeple e-ticaret vergi mükelleflerinin vergi dairelerine gidip beyannamelerini vermeleri gerekmektedir.
Vergi mükellefi nasıl olunur?
Mükellefiyet işlemleri, vergi dairesine bizzat verilecek işe başlama dilekçesi ile yapılabileceği gibi interaktif vergi dairesi üzerinden de yapılabilir. Bu işlem sonrasında anında mükellefiyet tesis edilmektedir. Sonraki aşama olarak vergi dairesince mükellefin iş yerinde yoklama yapılır.
Bu işlem bir görevlinin işyerine gelerek verilen işyeri adresinin gerçekten de bir işyeri adresi olup olmadığını denetlemesi anlamına gelmektedir. Uygulamada mali müşavirlerin, temsil ettikleri bireysel ya da kurumsal müşterileri için bu işlemleri tamamladıkları görülmektedir.
e-Ticaret vergi mükellefi nasıl olunur?
Ülkemizdeki vergi düzenlemelerine göre, internetten ürün satışı yapılabilmesi hususunda satılan ürünlerin vergilerinin ödenmesi gerekmektedir. Bu ürünlerin satışını yapabilmek, online ödeme hizmetlerinden yararlanabilmek ve kargo şirketleri ile anlaşabilmek gibi işlemler için şirket kurma şartı aranmakta ve bunun sonucu olarak da kişilerin vergi mükellefi olması gerekmektedir.
Yukarıdaki açıklamalara ek olarak belirtmek gerekir ki söz konusu işlemlerin e-ticaret şirketleri için yapılması ile diğer şirketler için yapılması açısından herhangi bir fark bulunmamaktadır.
Vergi mükellefi olmak için ne kadar satış yapmak gerekir?
Vergi mükellefi olmak için miktar olarak asgari bir satış yapma zorunluluğu yoktur. Ancak yapılacak satışlar daha sonradan mükellefiyet sınıfını (gerçek usul ya da basit usul gibi) belirlemekte kullanılmaktadır.
Kimler vergiden muaf olur?
İlgili mevzuat çerçevesinde destek ve teşviklerden yararlanan kişilerin vergiden muaf olması söz konusu olabilir. Ayrıca kanunlarla detayları belirlenmiş olan küçük sanat erbabı kişilerin de vergiden muaf olması söz konusu olabilmektedir.
Mükellefiyet nasıl sonlandırılır?
Mükellefiyet, vergi dairesine bizzat verilecek iş sonlandırma dilekçesi ile yapılabileceği gibi interaktif vergi dairesi üzerinden de yapılabilir.
Bir firma sahibi olarak sorumluluğunuzun büyük, iş yükünüzün ne denli ağır olduğunun farkındayız. Ön muhasebe süreçlerinizi kolaylaştırarak size finansal operasyonlarınızda yardımcı olmak istiyoruz. Ne dersiniz, kredi kartı bile gerekmeden bulut tabanlı ön muhasebe programı Paraşüt'ü 14 gün boyunca ücretsiz denemek ister misiniz?
Hemen şimdi, aşağıda yer alan butona tıklayarak ücretsiz hesap oluşturabilirsiniz.
Detaylı yasal uyarılar için lütfen buraya tıklayınız.
İlgili İçerikler
Yeni Bloglardan Haberdar Ol
Paraşüt e-bültene abone olun. Bu sayede yeni içerikleri kaçırmayın.
Sizi haberdar edelim.
Blog bülten aboneliği kapsamında işlenecek kişisel verileriniz ile ilgili detaylı bilgiye Aydınlatma Metnini okudum.
Tarafıma blog bültenlerinin gönderilebilmesi için Açık Rıza Metni kapsamında, e-posta adresimin yurt dışına aktarılmasına onay veriyorum.
Ticari elektronik ileti gönderimi için Açık Rıza Metni kapsamında, e-posta adresimin yurt dışına aktarılmasına onay veriyorum.
Her ihtiyaca ve bütçeye uygun çözümler Paraşüt’te!
e-Faturaya uygun fiyatlı e-kontör avantajı ve hesaplı çözümler ile geçin.
En Çok Okunanlar
En Çok Okunanlar