04.04.2023
Fatura türleri neler? Faturalar arasındaki farklar nelerdir?
Beril Koç
İçerik Pazarlaması Uzmanı
İster çiçekçi olun, ister yazılımcı mutlaka birden fazla fatura cinsi ile karşılaşıyorsunuz veya karşılaşacaksınız. Farklı fatura türlerinin kullanım amaçları ve biçimlerini bu yazımızda anlattık.
İşlem Amacına Bağlı Olarak:
Satış Faturası
Bir işletmenin sattığı ürün veya hizmeti belgelemek için müşterilerine kestiği faturalardır. Her satışın belgelenerek yasallaşması gerekir. Bir satış faturasında satılan malın cinsi, ismi, miktarı, birim satış fiyatı, ve toplam bedeli gibi bilgiler beyan edilir.
Faturada mutlaka bulunması gereken bilgiler:
İrsaliyeli Fatura
Hem sevk irsaliyesi hem de satış faturası değeri taşıyan belgeye İrsaliyeli Fatura denir.
İrsaliyeli faturada bulunması gereken bilgiler:
Proforma Fatura
Proforma fatura bir teklif faturasıdır ve hiç bir mali yükümlülüğe neden olmaz. Satıcı hizmet veya malı ne kadar ücret karşılığında satmak istediğini satış gerçekleştiriyormuş gibi alıcıya gönderir. Proforma fatura karşılığı ne mal sevkiyatı ne de ödeme yapılır.
Ticaret ve Vergi Hukukunda "Proforma Fatura" ile ilgili herhangi bir düzenleme bulunmuyor. Her firma Proforma faturayı kendi ihtiyaçlarına uygun şekilde düzenleyebilir. Ancak Proforma göndermek amacıyla asla resmi fatura kullanılmamalıdır ve fatura üstüne kesinlikle “Proforma Fatura” ibaresi eklenmelidir.
Proforma faturada bulunması gereken ve bulunabilecek bilgiler:
Proforma fatura hazırlamak için Proforma fatura nedir? Proforma fatura nasıl düzenlenir? yazımıza göz atabilirsiniz.
İade Faturası
İade faturası, müşteri tarafından alınan bir malın satıcıya geri verilmesi durumunda düzenlenen bir faturadır. İade faturası ile müşteri tarafından alınan bir malın tamamının satıcıya iadesi olabileceği gibi bir kısmının da iadesi olanaklıdır.
İade faturası düzenlenirken dikkat etmeniz gerekenler:
Vergilendirmeye Bağlı Olarak:
Tevkifatlı Fatura
Tevkifatlı fatura; KDV’nin belirli bir oranının, satışı yapana ödenmesi yerine, alım yapan tarafından devlete ödenmesidir.
Tevkifat uygulayacak kuruluşlar:
Yarıdan fazla hissesi doğrudan yukarıda sayılan kurum ve kuruluşlara ait olan (tek başına ya da birlikte) kurum, kuruluş ve işletmeler
Tevkifat Uygulanacak İşlemler
ÖİV’li Fatura
Özel İletişim Vergisi Türkiye’de tüm mobil iletişim hizmetlerine uygulanır. Bayındırlık hizmetlerine fon sağlamak amacıyla toplanmaktadır. Vergi GSM aboneleri tarafından ödenir ve GSM operatörleri tarafından toplanır. GSM operatörlerinin kestikleri faturalara ÖİV olarak yansır.
ÖTV’li Fatura
Özel tüketim vergisi, belirli mal ve ürünler üzerinden alınan bir tüketim vergisidir. Malın ithal edilmesi veya üretilen malın ilk alıcısına teslimi nedeniyle ÖTV doğar. Vergi ithalatçılar ve ilk satıcılar tarafından ödenir.
Hangi ürünlerde ÖTV var?
İthalatta Özel Tüketim Vergisi (ÖTV), tütün mamulleri, alkollü ve kolalı içkiler, akaryakıtlar, doğal gaz, LPG, madeni yağlar ve solventler, motorlu araçlar, havyar, kozmetik ürünleri, beyaz eşyalar (buzdolabı, çamaşır makinesi, bulaşık makinesi, termosifon v.b su ısıtıcıları,) kurşun kristalden el imali sofra ve mutfak eşyaları, postlar, kürkler, kıymetli taşlar, traş makinesı, elektrikli ev aletleri, tv, video kamera, cep telefonu v.b. elektronik aletler…
Stopajlı Fatura
Kaynakta kesilen gelir vergisine stopaj vergisi adı verilir. Serbest Meslek kazancı ve kira getirisi gibi gelirler stopaja tabidir. Serbest Meslek Makbuzu ve Gider Pusulası gibi faturaya yerine geçen evraklarda stopaj bulunur.
Ödeme Zamanına Bağlı Olarak:
Açık Fatura
Vadeli bir satış yapıldığında faturanın üst kısmına kaşe vurulup imzalanır. Bu tip faturalara “Açık Fatura” denir.
Kapalı Fatura
Peşin ödemeli satış yapıldığında ise fatura bedelinin peşin olarak alındığını göstermek için faturanın alt kısmı kaşelenip imzalanır. Bu da “Kapalı Fatura” olarak ifade edilir.
Ancak ticari hayatta uygulaması olan açık ya da kapalı ayrımı vergi kanunlarında yoktur. Vergi kanunlarına göre kaşenin faturada nereye vurulduğunun bir önemi ya da hukuki olarak tahsilata ilişkin ispat gücü de yoktur.
Gönderim Yöntemine Bağlı Olarak:
Basılı Fatura
Yetkili matbaalarda şekil şartlarına uygun olarak basılmış faturadır.
Dijital Fatura
Dijital ortamda oluşturulup, saklanan faturalardır. Basılı fatura ile aynı değere sahiptir.
e-Fatura
İki e-Fatura mükellefi arasında alınıp gönderilen faturalardır.
e-Arşiv
Taraflardan birinin e-Fatura mükellefi olmadığı durumlarda gönderilen dijital faturalardır.
Fatura türleri hakkında bilgi aldınız, peki fatura takip sürecinizi nasıl daha düzenli hale getireceksiniz? Tabii ki Paraşüt ile! Kolay ön muhasebe programı Paraşüt ile faturalarınızı istediğiniz yerden görüntüleyebilir, paylaşabilir ve hatta yazdırabilirsiniz.
Aşağıdaki yazılarımız ilginizi çekebilir:
Fatura Hakkında Bilmeniz Gereken 10 Şey
Yeni Bloglardan Haberdar Ol
Paraşüt e-bültene abone olun. Bu sayede yeni içerikleri kaçırmayın.
Sizi haberdar edelim.
Blog bülten aboneliği kapsamında işlenecek kişisel verileriniz ile ilgili detaylı bilgiye Aydınlatma Metnini okudum.
Tarafıma blog bültenlerinin gönderilebilmesi için Açık Rıza Metni kapsamında, e-posta adresimin yurt dışına aktarılmasına onay veriyorum.
Ticari elektronik ileti gönderimi için Açık Rıza Metni kapsamında, e-posta adresimin yurt dışına aktarılmasına onay veriyorum.
Her ihtiyaca ve bütçeye uygun çözümler Paraşüt’te!
e-Faturaya uygun fiyatlı e-kontör avantajı ve hesaplı çözümler ile geçin.
En Çok Okunanlar
En Çok Okunanlar